Czerpie również z miejsc – np. Tempelhof – dzielnicy Berlina z nieczynnym lotniskiem gdzie dawniej gromadzili się naziści. Ważne dla niego są mity, ponieważ to „mit pozwala nam zrozumieć historię na głębszym niż intelektualny poziomie.” Sztuka dla Kiefera to kontekst, który łączy to, co ziemskie z tym, co w niebie. Często są to nowe połączenia, którymi sam Artysta poddaje siebie próbie, wyzwaniu do doświadczenia tego, co niedoświadczalne, a poprzez ten dyskomfort – jeśli zechcemy doświadczyć sztuki Anselma Kiefera – i nas.
Korzystałam z wywiadów, które można znaleźć w Internecie i z notatek zrobionych podczas oglądania filmu.
zdjęcie:
więcej o Artyście i jego sztuce:
„Anselm”, Wim Wenders, 2023
Według Wima Wendersa film oglądany w 2D opowiada historię przedstawioną przez reżysera, film oglądany w 3D pozwala na przekazanie widzowi doświadczenia. Reakcja ciała i emocji na pierwsze sceny filmu „Anselm” – wzruszenie i dreszcz – są potwierdzeniem tego, że zamierzenie Wendersa stało się częścią rzeczywistości widzów zgromadzonych w sali kinowej. Film „Anselm”, to spotkanie nie tylko z dwoma artystami – Wimem Wendersem i Anselmem Kieferem, to także doświadczenie własnej perspektywy patrzenia na malarstwo, fotografię, poezję, rzeźbę, filozofię, historię, politykę, socjologię, religię… Wenders zamierzał – jak opowiada w wywiadach – poprzez doświadczenie sztuki Kiefera, które najpierw było udziałem jego samego, skonfrontować widza z dziełami artysty bez ich oceniania, po to, aby widz, dopiero po uzmysłowieniu sobie, czego doświadczył – a więc, co zobaczył i co odczuł – mógł zadać sobie pytania i wysnuć wnioski. Myślę, że chodzi o pytania bardzo osobiste i refleksję nad samym sobą – swoją postawą wobec życia, a to, czego dowiadujemy się z filmu może nam w tych rozmyślaniach i powrocie na Drogę pomóc.
Anselm Kiefer w swojej twórczości przechowuje pamięć, sprzeciwia się zakopywaniu trudnych doświadczeń w grobach zapomnienia. To on odkopuje te miejsca i kopie dalej, głębiej, do korzeni, do czasu przed, teraz i po. Nie zgadza się na wykorzystywanie i zawłaszczanie sztuki dla ideologii. Jak sam opowiada o swojej twórczej pracy w licznych wywiadach, „zaczyna się ona od szoku – coś się zdarzyło, coś przeczytałem, rodzi się pomysł, potem pracuję spontanicznie – z kolorem, materiałem, a następnie zatrzymuję się i patrzę – wtedy zaczyna się dialog, zadaję pytania i kontynuuję. Interesuje mnie proces, a nie skończone dzieło. Zawsze interesuje mnie to, co jest trudne. Zaciekawiony jestem tym, co się dzieje w przestrzeni pomiędzy obrazami.” Kiefer szuka inspiracji w literaturze, w poezji, historii, filozofii, w kabale. Przykładowe postaci bliskie Artyście, to m.in.: Paul Celan – poeta urodzony w Ukrainie w niemieckojęzycznej rodzinie żydowskiej, Ingeborg Bahmann – austriacka poetka, eseistka, Georg Baselitz – artysta niemiecki, Robert Fludd – doktor medycyny, astronom, filozof, James Joyce – pisarz irlandzki, Velimir Khlebnikov – poeta rosyjski, Filippo Tommaso Marinetti - włoski poeta, Fulcanelli – francuski alchemik).